ปลามีการกินอาหารเพื่อการเจริญเติบโต

ปลามีการกินอาหารเพื่อการเจริญเติบโต ดำรงชีวิต และการสืบพันธุ์ ในการกินและย่อยอาหารจำเป็นต้องอาศัยอวัยวะที่เกี่ยวข้องได้แก่ ปาก ฟัน ลิ้น ช่องคอ หลอดคอ กระเพาะ ลำไส้ และต่อมต่างๆ เช่น ตับ ถุงน้ำดี ตับอ่อน และม้าม

การจำแนกประเภทของปลาตามชนิดของอาหารที่กิน

อาหารของปลามีทั้งพืชและสัตว์ ปลาบางชนิดกินอาหารไม่เลือก บางชนิดก็มุ่งเฉพาะอย่าง จึงแบ่งประเภทของปลาตามชนิดของอาหารที่ชอบกิน คือ

1. ปลากินเนื้อ (carnivorous fish) ชอบกินเนื้อปลาหรือสัตว์อื่นเป็นอาหาร เช่น ปลาช่อน ปลากระสูบ ปลากะพง ปลากะรัง และปลาฉลาม เป็นต้น

2. ปลากินพืช (herbivorsus fish) ชอบกินพืชผัก หญ้า สาหร่ายเป็นอาหาร เช่น ปลาตะเพียนขาว ปลานิล ปลาไน ปลาจีน เป็นต้น

3. ปลากินทั้งพืชและสัตว์ (omnivorous fish) เป็นปลาที่กินอาหารไม่เลือกไม่ว่าพืชหรือสัตว์ เช่น ปลาแรด ปลาสวาย ปลาเทโพ เป็นต้น

4. ปลากินซากเน่าเปื่อยตามพื้นท้องน้ำ (scarvenger)ชอบกินซากพืชหรือสัตว์ที่ตายกำลังเน่าเปื่อย (detritus) เช่น ปลาไหล เป็นต้น

5. ปลากินแพลงก์ตอน (plankton feeder) เป็นปลาที่กรองแพลงก์ตอนกินเป็นอาหาร เช่น ปลาทู ปลาลัง

6. ปลาที่กินแบบตัวเบียน (parasite fish) เป็นปลาที่กินโดยการดูดเลือดของเหลวจากปลาหรือสัตว์อื่นเป็นอาหาร เช่น ปลาปากกลม

พฤติกรรมการกินอาหาร

ปลามีนิสัยการกินอาหารแตกต่างกันไป แบ่งได้ 5 พวก คือ

1. เป็นผู้กินแบบตัวเบียน (predator) โดยการล่าสัตว์อื่นเป็นอาหาร ปลาพวกนี้จะมีฟันแหลมคมใช้ในการจับยึด เหยื่อให้แน่น มีขากรรไกรเจริญดี กระเพาะอาหารมีน้ำย่อยที่เป็นกรดย่อยอาหารได้ดีและเร็ว มักมีลำไส้สั้น เช่น ปลาฉลาม ปลากะรัง ปลาช่อน เป็นต้น

2. เป็นพวกแทะเล็ม (grazer) เป็นปลาที่กัดกินแบบแทะเล็มหรือตอด เป็นปลาที่หากินบริเวณพื้นท้องน้ำที่เป็นหินและปะการัง โดยการแทะเล็มสาหร่าย ตะไคร่น้ำ ตัวอ่อนของปะการัง เช่น ปลานกแก้ว ปลาผีเสื้อ เป็นต้น

3. พวกกินโดยการกรอง (strainer) พวกนี้กินอาหารที่มีขนาดเล็ก เช่น แพลงก์ตอน ที่เหงือกจะมีซี่กรองเส้นเล็ก ๆ และเรียวยาวจำนวนมากสำหรับกรองแพลงก์ตอนเข้าสู่ช่องคอ มักเป็นปลาที่หากินบริเวณผิวน้ำ ได้แก่ ปลาทู ปลาลัง ปลาหลังเขียว ปลาฉลามวาฬ เป็นต้น

4. พวกกินแบบดูด (sucker) เป็นปลาที่ใช้ปากดูดอาหารตามพื้นท้องน้ำ ปากอยู่ด้านล่างซึ่งมีการพัฒนาเพื่อการดูดเกาะได้ดี เช่น ปลาลูกผึ้ง ปลาทรงเครื่อง

5. กินโดยการเบียดเบียน (parasite) ดูดกินน้ำเลือดจากสัตว์อื่น เช่น ปลาปากกลมในปลาน้ำลึกพวกปลาแองเกลอร์ ตัวผู้จะเป็นปรสิตถาวรของตัวเมีย โดยหลังจากฟักออกจากไข่ได้ไม่นานตัวผู้จะหาตัวเมีย เกาะและไม่สามารถหาอาหารได้เอง ต้องดูดสารอาหารจากตัวเมีย

วิธีหาอาหารของปลา

ปลามีวิธีการหาอาหารโดยใช้ประสาทสัมผัสต่างๆ ดังนี้

1. ใช้สายตา พวกนี้จะมีสายตาดีใช้ในการมองหาเหยื่อ เช่นปลากะรัง ปลาช่อน

2. ใช้การดมกลิ่นและลิ้มรส เป็นพวกที่จมูกมีเซลล์ประสาทรับกลิ่นได้ดี เช่น ปลาฉลาม ปลากระเบน ปลาลิ้นหมา

3. ใช้การสัมผัส เป็นพวกที่สายตาไม่ดี แต่มีอวัยวะที่ใช้ในการสัมผัสอาหารได้ดี เช่น ปลาดุกใช้หนวดสัมผัสอาหาร ปลาปากเป็ด

4. ใช้การล่อเหยื่อ โดยมีอวัยวะชี้ออกมาจากลำตัวใช้ในการล่อ เช่นปลาแองเกลอร์